Σαν άγνωστοι
οικισμοί εκλαμβάνονται οι εξής: Όξιλαρ,
Τούζλα (Πετρωτό), Ίμερα, Κρωμνικό, Λιβερά,
Σεμέλη, Αγέλη, Βανιάνο, Πρασινάδα, Κοσσός,
Δάφνη, Ποίμνη, Γαλάνη
και αυτών η αρχιτεκτονική δομή θα
παρουσιασθεί εδώ.
Κύρια απασχόληση
των κατοίκων των παραπάνω οικισμών, ήταν
η καλλιέργεια του καπνού, όπως φαίνεται
και από τον τρόπο που έχτιζαν τα σπίτια
τους. Η αρχιτεκτονική δομή των οικισμών
αυτών, τόσο η εξωτερική, όσο και η
εσωτερική, εξυπηρετούσε άριστα την
ενασχόλησή τους με τον καπνό. Υπήρχαν
αρχοντόσπιτα με τέλεια παραδοσιακή δομή,
τα οποία συνυπήρχαν με τα αγροτόσπιτα.
Υπήρχαν μεγάλες
αυλές για να ξεραίνουν τα καπνά. Μετά τη
σπορά, το φύτεμα και το μάζεμα των καπνών,
τα μετέφεραν με κάρα στο σατσάκι,
ένα χώρο νοτιοανατολικά της κύριας
κατοικίας. Τα σατσάκια
ήταν ανοιχτά προς τη μεριά του ήλιου. Οι
κάτοικοι χρειάζονταν ένα χώρο ανοιχτό
κοντά στο σπίτι τους,
για να μη μουχλιάζουν τα ξεραμένα
καπνά και να μην
επηρεαστούν από την υγρασία.
Όλες οι αυλές διέθεταν
κι από ένα κτιστό φούρνο, όπου έψηναν
ψωμί, φαγητά, γλυκά και πίτες. Οι αυλές ήταν χωρισμένες σε τρία
μέρη,
στον μπαξέ - λαχανόκηπο, στο λουλουδόκηπο
και στον οπωρώνα-περιβόλι.
Στο εσωτερικό των
σπιτιών υπήρχε ένας χώρος σχετικά
άδειος, το χαγιάτι.
Είναι ένας ημιυπαίθριος χώρος στη νότια
όψη του σπιτιού. Αριστερά ή δεξιά του
χώρου υποδοχής-χαγιάτι,
υπήρχε ξύλινη σκάλα που οδηγούσε στον
πρώτο όροφο. Ο χώρος υποδοχής του
πρώτου ορόφου λεγόταν μουσαφίρ-οντάς.
Αριστερά του χώρου υποδοχής υπήρχε
χώρος ειδικά διαμορφωμένος για τις
γυναίκες, μια και απαγορευόταν αυστηρά
να βγουν έξω ή να συμμετέχουν σε
συζητήσεις με άνδρες στο χώρο υποδοχής.
Στον πρώτο όροφο
βρίσκονταν συνήθως οι κρεβατοκάμαρες,
τα μπάνια και η τουαλέτα. Στην
κρεβατοκάμαρα υπήρχε ένα τεράστιο
ξύλινο ντουλάπι – οι
μουσάντρες – που χρησίμευε ως χώρος
αποθήκευσης ρούχων, κουβερτών και
παπλωμάτων. Τα μπάνια ήταν φτιαγμένα από
ξύλο. Κάθε σπίτι διέθετε από ένα ή δύο
τζάκια.
Για την αντιμετώπιση
των χαμηλών θερμοκρασιών, όλα τα σπίτια
είχαν σωστά αρμολογημένους, χοντρούς
τοίχους στο ισόγειο και τον όροφο, μικρά
ανοίγματα στους καθημερινούς
χειμωνιάτικους χώρους με δυσμενή
προσανατολισμό. Οι διαχωρισμοί στους
εσωτερικούς χώρους γινόταν με μπαγδατές,
δηλαδή στρογγυλά αποφλοιωμένα ξύλα,
πάνω στα οποία καρφώνονται από τις δύο
πλευρές καλάμια ή σανίδωμα και
επιχρίονται με ασβεστοκονίαμα. Τα
περισσότερα σπίτια ήταν από πλίνθους,
λάσπη, πέτρα, καλάμια, ασβέστη και άχυρα. |
Σατσάκι
Κτιστός
Φούρνος
Ξύλινη
σκάλα
|
Χώρος ειδικά
διαμορφωμένος για γυναίκες |
Οι
Μουρσάντες |